VARGJE
JAM BIJĖ E SHEKULLIT TE RI
Tokė e rimun nga lotėt qė skanė tė ndalur Djersė dhe gjak derdhen shkaku yt qė s’ke falur. Vargje tė lira
shkruhen nga njerėz tė mjerimit. Pahir ta ofruam dhe ti i dhe shqelm besimit
S’tė afrohem mė ty qė ke gjak
dhe zdrale. Unė fshehur pas culesh e ti po si farisejt me pale. S’i futem kthetres sate si pėr qesendi S’mė
joshin reliket e tua as fjalėt kinse plot ėmbėlsi.
Njohė ėmbėlsinė tėnde – ngjan nė farmak; Nuk mė tret uria
– ushqehem me t’imin gjak. S’i frikėsohem kobures sate edhe po ma humbi jetėn! -Nderin s’do
ma tretesh, historia e ruan tė vėrteten
Nuk tė shkojnė pėr shtat gjithė kėto male e pyje. -Stolisur nga mė tė bukrat
pemė – gjethe e fije Nuk tė lagė ky ujė qė ėshtė si loti i kthjellur. -Nuk tė ushqen gruri nė kėto ara i mbjellur
Nuk
duroj tė ma vrerėsh qiellin qė mė mbulon. -Ti birė i nėnės dinake qė me shekuj mundohesh tė mė sundon. S’derdhet
djersa jote mbi barin e bagėtive. S’dikon gjaku yt nė folen e shpendive.
Si zė dhe eshtrat e tua ky i imi
dhe. Ndėr kalthrin tė detit gjakun ti s’e shtie. Se edhe zotėroj nė kėtė botė njė fe E, edhe me lutje pa pra
ty drejt ferrit tė shpie
Ē’ke qė ma kundron vendin me kaq shumė lakmi? Mos pandeh se njė dit do ta zotėrosh
ti? Nė e mundėsh tė gjallin – i vdekuri udhėn ta ndalon Sepse shpirti i shqiptarit edhe pas vdekjes jeton.
Nė
mos e besosh kėtė, sjell kryet nga unė. -Tė bindi – nė dash me fjalė – tė bindi edhe me dhunė E para nuk
filloj, e para nuk dorėzohem Tė parėt mė kanė thėnė nga ti tė mos flijohem.
Pas fenerėve hijen tani mos e fsheh. Me
akull kurmin pėr dhe do tė ta shtrijė Tė tuve menjėherė se ē’ndodhi u rrėfe E unė po vete ta shėnoj me tė mitė
kėtė ditė lumnije
Jam bijė e shekullit tė ri! Nuk mbetem kurr e pa shtėpi Sepse qelsin e saj ty nuk ta besoj Nėpėr
udhėt e historisė mbi gjak s’do tė lundroj
NITA BARDHI
( Poezi e zgjedhur nga libri: AGIMI NĖ MESNATĖ ) Shenim pėr
autorin: Nita Bardhi lindi nė Gjakovė me 12.08.1990. Vijon klasen e shtatė tė shkollės fillore “ Mazllum Kėpuska
“ nė Gjakovė. Ėshtė nxėnėse me sukses tė shėlqyeshėm. Poezia ėshtė pasion i saj qė nga klasa e dytė. Ka tė botuar,
nė revista shkollore dhe nė ato ditore, njė mori poezish. Nė garat e organizuara nga Forumi Rinor i Gjakovės zuri vendin
e pare me poezinė “ Pse e zhveshe fustanin tend qė tė ka hije ? ” Libri “ AGIMI NĖ MESNATĖ ” ėshtė
botimi i saj i pare i cili po sa doli nga shtypi dhe promovimi do tė bėhet tė shtunen me 22.11.2003 nė Gjakovė. ________________________________________________________________
NJOHJA E UNIVERSIT - Avdylselam
Eminit, dėshmorit tė Universitetit tė Tetovės! (17.Fror, 1995)Shkronjat
shqipe ishin gjithmonė tė pėrgjakura Ato krijuan me gjak fjalėn - Ballkan Shkronjat shqipe edhe nė fund tė shekullit
XX krijuan me gjak edhe fjalėn - Universitet! Librat shqipe ishin gjithmonė tė pėrgjakura se tingujt e Shqipes buronin
nga aorta e zemrės Aty ku buron e vlon gjaku i dashurisė arbėrore! Tingėllonin prore me buzė e gojė pėrgjakura- Fjalėt
shqipe Kėngėt shqipe edhe shiqimet shqipe!
Me gojė tė pėrgjakur gjithmonė folėm e kėnduam Nė vend tė vajzės arbėrore
- Avdylselami puthi plumbat e armikut dashuroi vdekjen pėr Jetėn e Universitetit e - kėnga e lashtė mori dhenė
e mori botėn edhe ujėrat me tallaze tė shkumbėzuara: "O nuk po muj baclok me folė, Se m'ka ra do gjak nė gojė!" -
britėn Bjeshkėt e Nemuna me Hysen Bajrin jehonėn e tyre e pėrciellen bjeshkėt britmėn nė Kalanė e Tetovės - e britėn
gurėt nė themele tė Universitetit nga Pollogu e valet atllantike tė gjuha e atllantėve
Bota pėrjetoi Pėrmbytjėn
e Madhe atėbotė, Bota ėshtė pėrmbytur por jo Atllantishtja!
Me buzė tė pėrgjakura puthėm Gurin themeltar me dashurinė
e parė - me gishta tė pėrgjakur shfletuam Historinė e Gurtė! Sepse shkronjat shqipe tė gjithė i patėn gjak - edhe
kengėt tona shqipe tė gjithė i patėn gjak edhe si njerėz tė kėsaj bote qorre na kanė gjak
edhe gojėn edhe librin
u dasht ta hapim me gjak edhe shkruam e lexuam vaje prore me lot nė sy edhe Universitetin shqiptar u dasht ta hapim
me gjak sepse ua kanė dro shkronjave tė para ballkanike!
Universi ėshtė i madh tė njihet kaq shpejtė!
Nezir
Myrta Njujork, 17. Fror, 1995.
-GJAKU I SHQIPES-Adem Jasharit
Vret e pret dieg gjallė barbari, Prekaz i Drenicės kallet zhari! O ku jeni,
bret Adem Jashari Nė armė sot ju thrret Kosova!
Britma vdekje kahdo buēasin! Ēetnikėt therrin grinė vrasin! Troje
trime mbrojnė Prekasin! Kosova tha: Ademo u ēlirova!
E di kulla kush mbetėt gjallė! Njė mbeti, shkaut i bėn ballė! Gjaku
im Ballkan ka me kallė! Hej! Kosova ka Jasharaj plot!
Reshė ushtarė lirie Qyqavica, Gjithė shqiptaria sot Drenica! Ringjallė
bėrtet Azem Galica! Gjakun Shqipes ia marrim sot!
Digjet zjarr e flakė Dukagjini! Nė ballė lufte Shqiponja prini! Tmerrin
armikut kudo ia shtini, Dragoj Dragobie ep Gjakova!
Nga Prekazi deri tej Gllogjani, Lidhen shqipet nė besė vatani! Kuēedra
zezė kurr nuk prani, Adem Jashari u ēlirua Kosova!
Syri i Shqipes nuk rrin nė hak! Meidan armiku bėmė ēdo prak! Lidhur
Besa-Besė fėmij e plak! Dardania - Kushtrim Kombėtar!
Shqipja i dridhi flatrat abėrtare! Rrufeja mbi kuēedrėn
barbare! Botėn e dridh zemra shqiptare! Gjaku i Shqipes ngritet nė altar! Nezir Myrta(mars, 7. 1998)

....MOS,BACA NUK VDES(Din
Mehmetit)
Nėse ėshtė ndarė prej nesh ju lutem,mos mė tregoni Ai ėshtė gjallė midis
GURONAVE Ai ėshtė gjallė midis KULLAVE Ai shtegton shekujve tė JUNIKUT nėpėr bjeshkė ia dėgjoi Zėrin: "Krismė
ėshtė EMRI IM"Nexhmedin Syla nga pėrmbledhja:"Lisat e PIRROS"
QINDRESA
Me gusht shkon vapa, e me djelmni kalojnė Gjithė pėrrallat e kohės sė re, Si
n’dimen bora dhenė, kryet na zbardhojnė Vjetet e kujdeset ne ! Me lule t’ershme e larca mė dukej shtrue Bota
sa ishe i ri ; N’gaz m’shkonte jeta, s’m’epej kurrėm’u ankue Kurrė zemra s’m’ndjellte
zi. Por ! andrrat sot kaluen, prrallat djelmore Janė zhdukun e kanė tretė ; Idevet t’bukura, shpresavet lulzore Veē
nji qėllim i nalt t`ban me durue, E zemren ta forcon ndėr kundėrshtime s`vyen kurrė me u ligshtue Mjer'ai qė nuk
qindron!Luigj Gurakuqi
Kur vriten poetėt(Poetėve
kosovarė vrarė nga okupatori serb)
Kur vriten poetėt shterren burimet thahen lumenjt ujvarat murosen
Kur vriten poetėt zogjėt plagosen lulet plandosen Pranverat sosen
Kur vriten poetėt dielli e humb rrugėn ditėt errėsohen botės i kj(q)ahet
nėna.Nexhmedin Syla nga libri"Lisat e Pirros"
ERENIKU
Bjeshkėt ia falėn bukurinė JUNIKU -lashtėsinė Gjakova-madhėshtinė DRINI
-ardhmėrinė
U R A
Mbi te kaluan shekujt tė pėrgjakur tė shtypur e tė pėrflakur sulltanė
e pashallarė carė e barbarė bishtleshė e tatarė armiq e tradhtarė hajdut e zagarė pisė e zuzarė qenė e gomarė.N.Syla nga:"Lisat e Pirros"1999
E G Z I S T E N C A
Shungullojnė shekujt nė lėkundjet e lashtėsisė Lėngon Ballkani nė t'kurrjet
e I L I R I S E Toka mban, thellė nė gji ėmblemin M I J E V J E C A R !
B A L A D Ė...
- Gėzim Mekuli
Mora rrugen te gjatė e tė gjat’ sa njė jetė Pa ndalur kemi ecur me dit’ e me netė. Nėn pluhur, nėn
plumba, nėn diell i zhuritur, Nėn kėmb’ , nė karroca, nė kuaj kam hipur. Mė ndalėn hajdutė, bandit’ , por
s’me nganė. Dhe bukė dhe ujė dhe zemėr mė dhanė. Kėpucėt m’u shqyen, m’u bėn’ rrobat zhele, Por
rruga s’mė lodhi, vec pesh’ e njė letre. E rėndė sa bota ngarkesa e dhimbjes, Un’ zvarr’ e tėrhiqja
drejt fshatit tė lindjes. Me duhej t’i thosha njė nėne atje: Ti djalin mos prit, se djal’ mė nuk ke!
Tė
dy moshatarėt sėbashku qem’ rritur Dhe kurrė s’u ndamė sic ishim tė mitur. Erdh’ vala e luftės, na
mori dhe ne, Tė dy nė llogore, tė dy nė trashe. Dhe bukėn dhe ujin dhe dhimbjen ndam’ tok… Tė dy nė gjithcka,
vec plumbin s’ndam’ dot... ...Iu ula ngadal, ia ngrita pak kokėn, Mbi gjoksin pėrgjakur mė kot vura dorėn. "Jo,
hic mos mė luaj!" mes dhembjes mė tha. "Po vdes, por te koka tė kam ty, vėlla. E di ti, nė fshat e kam un’ njė
nėnė. Je biri i saj, amanet t’a kam lėnė! Dhe motrėn e vetme kam lėnė aty, Tani qė po vdes, vėlla tė ka ty!". Kur
hija e vdekjes mbi ballin i ra, "Dėgjoma dhe fjalėn e fundit!" mė tha. "Atje larg, nė fshat, e kam dhe njė vashė. Kaluan
tri vjet, kur sė fundi e pashė. Askush, pėrvec teje, s’e di lidhjen tonė, Ndaj lutjen e fundit, ti mua dėgjomė! Doshkosh
t’a takosh, shum’ e desha i thuaj, Por dy syt’ e bukur mos qajnė pėr mua. Tė gjejė njė tjetėr, mė
tė mirė se unė, T’a dojė sa mė deshi, dy herė mė shumė!". I tha kėto fjalė dhe fryma iu sos, Se zemra e madhe
i fjeti nė gjoks.
Mes lotėsh ia mbylla syt’ e lagur, Me duart e mija, vet’ varrin kam hapur. Kur
hodha tė fundmen lopatė me dhe’, Dhe gjysmėn e shpirtit varrosa atje. Diku pran’ e gjeta njė drrasė tė vjetėr. Nė
tė emrin shkrova, nuk kisha ku tjetėr. U nisa me forcėn qė dhimbja tė jep, Njė letėr me dhanė, e futa nė xhep. Nė
tė fare shkurt, dy fjal’ ishin shkruar: "Biri juaj ka rėnė, si burr, ka luftuar!".
...Kur ra nat’ e
fundit, ndjeva rruga kish sosur, Se cdo gjė qė shihja mė ishte e njohur. Ja fshati im, ja rruga, ja kisha, Ja, tej
xhamia dhe pylli me pisha! Ja…dhe gjithcka m’u zhyt krejt nė mjegull. Si vall’ do t’i flas njė
nėne shpirtdjegur!? Mbi natėn capitja i krrusur si plak, Ca saze dėgjova qė tutje nė fshat. U ndala njė cast, se
fryma m’u zu. O zot, paska darsėm, martohen diku! E kėmbėt mė conin, pa ditur as vetė, Atje ku mė priste njė
nėne e shkretė...
S’dėgjoja asgjė, as shihja, as ndjeja. Kėrkoja nė terr njė portė tė gjeja… Dhe
ja, para saj, zemėrdridhur qėndrova, Sa munda bėrtita, por zė nuk dėgjova. "Mė mir’ tė trokas, por dora s’m’u
bind, M’u mpi si kėrcu i gjith’ trupi im. Diku tutje, fundrrugės, njė derė u hap. Njė zė qė e njoha mė
foli qė larg: Aty s’ke njeri! Mos prit, o i huaj! Dhe vajza dhe plaka nė dasmė kan’ shkuar. E gjen shum’
kollaj, se ndihet avazi. Ėsht’ mbledhur gjith’ fshati, marton djalin Nasi!
Kur vijn’ tė kėqiat,
thonė "derėn u hap!". Pėrpjet’ mora rrugėn, i rėnd’ ish cdo hap. Tek porta e madhe sa hyra me panė. Mė
njohen tė gjithė dhe vallen e lanė. Mė ftuan tė hyeja. U binda pa fjalė. Vec ndjeva t’mė lagnin ca lotė tė valė. Atje
nėna ime, atje nėn’ e tij, Tė dy motrat tona dhe ati im. Nė qafė m’u hodhėn, mė puthėn me mall Nė faqe,
nė mjekėrr, nė flokė nė ball’… Dy nėna, dy motra dhe ati im, Pėrreth kishte dasėm, gjithkush kish gėzim. Unė
letrėn nė gjep e rrasa mė thellė Mė pyetėn, fola vec "Kam ardhur me lejė". Malli shum’ mė kish marė, thash’
syt’ duke fshirė. Me vete mendova "Esht’ nesėr mė mirė!". T’a gėzojnė si tė tjerėt tė dyja kėt’
natė, Kan’ koh’ tė vajtojnė njė jetė tė gjatė!
Dasma ish goxha dasėm, nuk ke c’thua tjetėr, Plot
mezet, rakia dhe vera e vjetėr. Pėrreth ishin miqt dhe krushqit me radhė N’ball’ dhėndri dhe nusja me velon
e bardhė. Unė bėra urimet sic ishte zakoni, Pastaj zura vendin, u ula tek froni. Nė castin kur shihja tė njihja gjith’
njerzit, Shikimi mė hasi fytyrėn posht’ velit. Kjo ishte pėr mua njė vdekje e dytė. Jo, thash’ s’ėsht’
e mundur, s’mė shohin mir’ sytė! Nga buzėt vetiu nė cast doli lutja: O nėnė, pa thuam’, tregom, kush
ėsht’ nusja?! Ajo qė martohet, mor bir, ėsht’ Maria. Po ti c’ke kėshtu, tė zuri rakia?! Jo, nėnė,
s’kam gjė, i fola ngadalė, Vec zemra prej gjoksi kėrkon tė mė dalė. Pėr mur u mbėshteta, tė rėnd’ ndjeva
kokėn, Me dorėn qė dridhej, me fund ktheva gotėn. Nė vesh me ushtonin tė dhimbsurat fjalė: I thuaj, tė lutėm, pėr
mua mos qaj! Por kur dheu nė varr atė e mbulonte, Me tjetrin Maria, shkujdesshėm lodronte. Kur shkruaja emrin mbi
drrasėn e vjetėr, Tė bukr’ėn Marie e puthte njė tjetėr.
C,tė thosha, c’tė bėja, si mundet tė rrija? Tė
shkoja? Po ku, ku shpirtin ta fshija? Ku tė gjeja njė vend tė strukja un’ kokėn?… Shpėtimin atė cast, ciganėt
m’a solėn. Njė dhėmb i florinjtė, ca buz’ veshmėvesh: N’a thuaj, mor’ bir, c’muzik’
tė pėlqesh! I bini, u thash, nė kini ju besė, Asaj kėngės "Mbecė tek Ur’ e qabesė"! E di qė pėr dasėm s’ka
hije kjo kėngė, Por un’ vij prej lufte, kam shpirtin tė rėndė. Vec mė parė do ngre pėr dhėndėrin dolli: E mbushtė
plot djem tė gjith’ kėt’ shtėpi! Do pi dhe pėr nusen, Marien me fat, Mė tė mirėn, puntoren, mė besniken
nė fshat! Dollin e tretė pėr ciftin do ngre Nė vend tė vėllait qė larg po mė fle. Mė tha t’ju uroj: "Gjithmon’
qofshi bashkė!". Ndonse kur dha shpirt, s’e dij’ se kish dasmė...
S’mbaj mend qysh at’her
sa vite kan’ shkuar, Qyshse isha nė dasmė, atė dit’ tė mallkuar. Ka mbetur pas lufta, kujtimet jan’
tretur, Nė fshat janė kthyer tė gjall’ e tė vdekur. Njė vėlla qė e kisha s’ėsht’ mė nė kėt’
botė, Tani kam njė motėr, e ka emrin Gotė. Dal fshatit rrugicash, sic bėj pėr cdo ditė, Shtėpisė sė shkretė s’i
hedh dot as sytė. Fėmijėt i shoh tek lozin kories, Mes tyre dalloj tre djemt’ e Maries. Un’ pas e lė
fshatin, nė krye dal fare, Nė xhep tre qirinj, mė presin tri varre...
|